با سلام؛در خصوص عاملین در تجارت بین المللی و در مورد نمایندگی های تجاری و انواع و اقسام آن، اعم از نمایندگی انحصاری و دیگر انواع آن توضیحاتی در نوشته های پیشین قرار داده ایم که شما را به مطالعه آنان جلب می نماییم.به عنوان مثال نوشته “عدم انتقال قرارداد نمایندگی انحصاری” که در آن برخی از خصوصیات قرارداد بین المللی نمایندگی انحصاری از حیث عدم انتقال آن مورد بررسی قرار گرفته است. اما در این نوشتار به قرارداد بین المللی توزیع و نمایندگی تجاری خواهیم پرداخت

درست است که قرارداد بین المللی توزیع و نمایندیگی تجاری ، نسبت به سایر قراردادهای بین المللی ای که در آنها مبالغ هنگفت رد و بدل می گردد، اندک است. اما به لخاظ فراوانی، تعداد زیادی از تجار ما در کشور درگیر این موضوع از تجارت بین المللی هستند. بنابر این پرداختن به قرارداد بین المللی توزیع و نمایندگی تجاری از جمله اموری است در زمینه تنظیم قرارداد بین المللی  که می بایست مد نظر یک وکیل قراردادهای بین المللی و خصوصا وکیل بین المللی در تهران قرار گیرد.

دیگر جنبه های قراردادهای بین المللی نمایندگی انحصاری نیز در نوشته  “قرارداد بین المللی نمایندگی انحصاری” که اختصاصا به این دسته از قراردادهای بین المللی می پردازد و در زمره وظایف یک وکیل امور تجاری است.

اما قراردادی که بسیار مشابه با قرارداد نمایندگی تجاری بین المللی است قرارداد توزیع (DISTRIBUTOR AGREEMENT)است.

با اینکه ماهیت این قرارداد از دید تجار بسیار روشن است، اما در استفاده درست از این چهارچوب ها کمی مسامحه صورت می گیرد. اگر چه بین ما به عنوان وکیل تنظیم کننده قرارداد و تجار و شرکتهای تجای و مدیران در مورد مفاد این قراردادهای و همینطور هدف اصلی آن اختلافی وجود ندارد، اما در عنوان قرارداد با یکدیگر هم عقیده نیستیم.

جون وکیل تجاری از ابتدای رد و بدل شدن پیشنهادات حضور ندارد، این چنین اشتباهاتی ممکن است در مذاکرات فی مابین تجار منجر به سوء استفاده گردد، و یا اینکه بر اثر این اشتباه، انتخاب صحیح قالب قرارداد تجاری بین المللی به نحو مطلوب صورت نپذیرد. البته انتخاب نمونه های قرارداد بین المللی توزیع و نمایندگی تجاری نیز در دسترس است، اما باید اصلاحات گسترده نسبت به آن صورت گیرد.

به عنوان یک وکیل امور تجارت بین المللی، اگر بخواهیم مفهوم ساده ای از قرارداد بین المللی توزیع ارائه نمایم، این چنین است که تولید کننده و یا حتی بازرگان(بازرگان به معنای عرفی آن که کار صرف بازرگانی به معنای خرید و فروش انجام می دهد و تولید کننده یک محصول نیست)در صدد است محصولات خود را در یک کشور به فروش برساند.اما یا تجربه حضور در آن کشور را ندارد و یا اساسا فاقد تشکیلات منظمی برای فروش و عرضه و بازاریابی محصول است.

بنابر این با بازرگان و توزیع کننده عمده کشوری آن کشور قراردادی تنظیم می کند که بر اساس آن، محصول یا محصولات مشخص را به وی بفروشد و به تبع آن، بازرگان داخلی محصولات را به عمده فروشان محلی(استانی و یا حتی شهری)و یا خریداران داخلی باز فروش نماید.

مفاد قرارداد و شروط  در قرارداد بین المللی نمایندگی تجاری انحصاری و قرارداد توزیع بسیار مشابه است، اما آنچه باعث تفاوت بین این دو می گردد؛  مستقل بودن توزیع کننده نسبت به نمایندگی است. دست کم در موردی که نماینده مستقلا فعالیت ندارد و حق الزحمه از شرکت اعطا کنندده نمایندگی دریافت می نماید. البته برخی تفاوت های دیگر نیز وجود دارد که جزییان کامل آن شاید در مقاله های دیگر مورد اشاره قرار گیرد.

در عرف تجاری و بازگانی ما در ایران بعضا اشخاص مفهوم قرارداد توزیع را در ذهن تصور می نمایند. در زبان از نمایندگی از شرکت خارجی استفاده می نمایند.اخیرا با ورود شرکتهای بزرگ تجاری بین المللی در ایران،قرارداد های توزیعی مورد استقبال بازرگانان داخلی قرار گرفته است که توصیه می شود قرارداد خود را حرفه ای تنظیم نمایند  تا حافظ منافع و حقوق آنان باشد.

و اما در انتهای نوشتار قرارداد بین المللی توزیع و نمایندگی تجاری ، چند نکته در انتها یادآوری می گردد،

اول اینکه؛ بنا بر آنچه در بالا خوانیدیم، اگر نمی خواهید محصولات شرکت دیگر را ابتدا بخرید و آن را در ایران بفروشید، و تنها در صدد نمایندگی از آن شرکت هستید و قراردادهای فروش ا داخل توسط آن شرکت بسته می شود، رابطه شما نمایندگی است.

دوم اینکه؛ حتما سعی نمایید در قرارداد توزیع کنندکی، شرط انحصاری آمده باشد.

سوم اینکه؛ موضوع دیگر اینکه؛ سیار بسیار به تعهدات خود به عنوان توزیع کننده و یا حتی نماینده انحصاری و غیره پایبند باشید، چه اینکه عموما هر دو دسته از قراردادها کوتاه مدت اس هدف طرف خارجی دریافت حس اطمینان و اعتماد است.

البته در دنیای تجارت بین المللی پایبند بودن به تعهدات،بنای تشکیل دهنده روابط تجاری مستمر است.

وکیل امور قراردادها و دعاوی تجاری بین المللی

www.lawoffices.ir