با سلام – تامین دلیل یکی از درخواستهای بسیار شایع است. بسیار اتفاق می افتد که تامین دلیل ضروری است و برای حفظ ادله و مستنداتی که می تواند در معرض از بین رفتن باشد مورد استفاده قرار می گیرد. در این نوشتار، مفهوم ساده تامین دلیل ، مرجع قضایی صالح  و نهایتا شرایط این درخواست  مورد بررسی قرار می گیرد.

مفهوم تامین دلیل

ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی تامین دلیل را این چنین معرفی می کند:

” در مواردی که اشخاص ذینفع احتمال دهند که در آینده استفاه از دلایل و مدارک دعوای آنان از قبیل تحقیق محلی و کسب اطلاع از مطلعین و استعلام نظر کارشناسان یا دفاتر تجاری یا استفاده از قرائن و امارات موجود در محل و یا دلایلی که نزد طرف دعوا یا دیگری است، متعذر یا متعسر خواهد شد، می توانند از دادگاه درخواست تامین آنها را بنمایند. مقصود از تامین در این موارد فقط ملاحظه و صورت برداری از اینگونه دلایل است. “

بنابر این ، چون ممکن است در زمانی که طرح دعوا صورت می گیرد و رسیدگی دادگاه شروع می گردد، دلایل از دست بروند، اشخاص ذینفع می توانند تقاضا نمایند که برای حفظ آنان اقدامات تامینی بر ملاحظه و صورتبرداری از این دلایل صورت پذیرد. البته این به این معنا نیست که تامین دلیل قبل از اقامه دعوا است. ممکن است این درخواست در حین رسیدگی به دعوا نیز مورد نیاز باشد. از این روی، مطابق ماده ۱۵۰ از قانون آیین دادرسی مدنی، تامین دلیل ممکن است در هنگام دادرسی و یا قبل از اقامه دعوا باشد.

همانگونه که مشخص شد، تامین دلیل دعوا نیست و درخواست به شمار می  آید. اما باید به صورت دادخواست از مرجع قضایی صالح که در زیر به آن می پردازیم صورت پذیرد.

مرجع قضایی صالح برای پذیرش درخواست 

مطابق بند چ از ماده ۹ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب آذرماه سال ۱۳۹۴، رسیدگی و صدور قرار تامین دلیل در صلاحیت شورای حل اختلاف است. اینکه کدام شورای حل اختلاف صالح است، در ماده ۱۴ از قانون آیین دادرسی پیش بینی شده است. بر اساس این ماده ، درخواست تامین دلایل و امارات از دادگاهی می شود که دلایل و امارات مورد درخواست در حوزه آن واقع است.

البته مطابق ضوابط ، ثبت درخواست تامین دلیل از طریق دفاتر خدمات قضایی صورت می پذیرد. لذا تمامی دفاتر خدمات قضایی درخواست را ثبت می کنند. بنابر این می توانید به نزدیکترین دفتر خدمات قضایی در محل خودتان مراجعه و درخواست تامین دلیل را ثبت نمایید.

بدیهی است، دفاتر خدمات قضایی، دادخواست را به شورای حل اختلاف صالح ارجاع خواهد داد.

شرایط درخواست تامین دلیل

همانگونه که گفته شد، درخواست مزبور به موجب دادخواست به شورای حل احتلاف خواهد بود.

همچون سایر درخواست ها، تامین دلیل می بایست حاوی مشخصات درخواست کننده به عنوان خواهان و طرف او به عنوان خوانده باشد، اما قانون پیش بینی نموده است که در صورتی که تعیین خوانده ممکن نباشد، درخواست بدون تعیین خوانده مورد پذیرش و به جریان گذاشته خواهد شد.

در دادخواست  می بایست دعوایی که برای اثبات آن درخواست تامین دلیل داده شده است و همچنین اوضاع و احوالی که موجب این درخواست شده است ارائه گردد.

با سپاس –

وکیل پایه یک دادگستری – امیر آذرباد