باسلام –  نقش اینکوترمز در معاملات بین المللی انکارناپذیر است. یکی از حوزه های تجارت بین المللی که یک  وکیل قراردادهای بین المللی می بایست در مورد آن بسیار آگاه باشد، اینکوترمز یا همان قواعد تجاری بین المللی است. اینکه مفهوم این قواعد چیست و چه جایگاهی در یک رابطه قراردادی میان طرفین دارد را در این نوشتار بررسی خواهیم نمود.

 

 

• مفهوم ساده قواعد اینکوترمز

مفهوم ساده اینکوترمز را اینگونه بیان می کنیم تا  نقش اینکوترمز در معاملات بین المللی را بشناسیم. قبل از بوجود آمدن قواعد اینکوترمز، دو طرف خریدار و فروشنده برای اینکه کالا به دست خریدار برسد با پرسشهای زیادی رو به رو بوده اند، و بخش زیادی از اوقات مذاکرات قراردادی به توافق بر سر این موضوعات صرف می گردید.

پرسشهایی از این دست که، 

1. خریدار کالای خربداری شده را کجا باید تحویل بگیرید؟
2. در محل انبار فروشنده خارجی و یا در محل فعالیت وی؟
3. هزینه و تعهد حمل بین المللی کالا را چه کسی پرداخت میکند؟
4. هزینه و تعهد بیمه بین المللی برعهده چه کسی است؟
5. هزینه بازرسی کالاها را کدام طرف باید بپردازد؟
6. هزینه اخذ مجوزهای صادراتی را  کدام یک تقبل می کند؟
7. قرارداد حمل بین المللی کالا را چه کسی منعقد می کند؟ و هزینه آن با کیست؟ 
8. موارد متعدد دیگری که حول محور محل تسلیم کالا ، پوشش بیمه ای ، امور ترخیص کالا و موضوعات دیگری که البته هریک نیز می تواند بر هزینه تمام شده کالا نیز موثر باشد.

 می دانیم پاسخ به تمامی آنها، نیازمند صرف وقت و مذاکرات فشرده در حین جلسات مذاکرات بین المللی خواهد بود. البته اینها صرفا سئوالاتی کلی در این زمینه می باشد، اینکه در زمان بارگیری کالا (در کانتینر)، کانتینر به لبه حصار کشتی برخورد کند و کالا تلف شود آیا بر عهده خریدار است یا فروشنده ؟ مسئله ای متعارف نیست که در جلسه برای مذاکرات قراردادهای تجاری بین المللی مطرح گردد و بررسی اینگونه ریسکها، معمولا مورد توجه یک وکیل قراردادهای بین المللی است تا یک تاجر بین المللی.

 

 

• اینکوترمز چگونه در یک قرارداد بین المللی نقش ایفا میکند

اگر تجربه تنظیم قرارداد بین المللی را تا به حال نداشته اید، لازم است که بدانیم قواعد اینکوترمز در جایی به کار گرفته می شود که در یک قرارداد تجاری بین المللی ، کالا  از یک محل به محل دیگر حمل می شود.

 انتقال کالا و در مقابل دریافت وجه و مبلغ آن، اساسی ترین بخش و در واقع هدف اصلی یک قرارداد بین المللی خرید و فروش کالا را تشکیل می دهد. چرا که وظایف طرفین قرارداد بین المللی  حکم می کند فروشنده به دنبال دریافت وجه و خریدار به دنبال دریافت کالای خریداری باشد و جز این، اساسا قرارداد تجاری بین المللی برای آنها مفهومی ندارد و این نقش اینکوترمز در معاملات بین المللی است.

بر همین مبنا است که گفته می شود قراردادهای تجاریی بین المللی در تجارت بین الملل ، ابزاری است که طرفین قرارداد بین المللی آن را برای رسیدن به اهداف مشخص شده به کار می گیرند.

این قواعد از ناحیه ICC  (اتاق بازرگانی بین المللی ) تهیه شده است. اولین نسخه آن از سال ۱۹۸۰ ارائه و هر ده سال یک بار، نسخه جدیدی از آن از ناحیه اتاق بازرگانی بین المللی منتشر می گردد.

قواعد اینکوترمز نقش مهمی هم در فهم مشترک بازرگانان و هم وکلای تنظیم کننده قرارداد خارجی در عرصه تجارت بین المللی ایفا می کند.  آخرین نسخه قواعد اینکترمز ، نسخه سال ۲۰۲۰ است. مقررات اینکوترمز ۲۰۲۰ از اول ژانویه ۲۰۲۰ به اجرا گذاشته شده است.

بنابر این مفاد قراردادهای بین المللی و شروط عمومی و اختصاصی حول محور این دو مقوله قرار می گیرند. در مورد مکانیزم های اطمینان بخشی که فروشنده باید در پیش گیرد تا وجه را به بهترین وجه ممکن و با کمترین ریسک دریافت کند.

اگر بخواهید بدانید که در این زمینه چطور یک وکیل تجاری بین المللی می تواند به وی کمک کند. مطالب متعددی در این سایت www.lawoffices.ir قرار داده شده که می توانید به آنها مراجعه فرمایید؛ اما در اینجا می خواهیم با مکانیزم و فلسفه وجودی اینکوترمز آشنا شویم.

 

 

 

• اینکوترمز در قرارداد بین المللی چطور عمل می کند                     

               ————————————————

جامعه تجارت بین المللی به مرور دریافت که می تواند با کد گذاری صورتهای مختلف و فروض مختلف و انتخاب یک کد، طرفین قرارداد را به درک مشترک سوق دهد.

به عبارت دیگر صورتهای مختلفی که تحویل کالا از محل تجاری فروشنده در کشور خود طی می کند تا به محل خریدار برسد در نظر گرفته شد و در مورد هر فرض و موقعیت قاعده مخصوصی تعیین شد، از این طریق   شیوه حقوقی – تجاری با مشخص کردن یک قاعده، دو طرف در می یافتند که کالا در کجا و با صرف چه هزینه هایی تحویل می گردد. به این ترتیب مفهوم ساده اینکوترمز شناخته می شود.

قواعد تجاری بین المللی که موسوم است به اینکوترمز ، در حقیقت بخشی از رابطه خرید و فروش کالا است که به تحویل دادن و تحویل گرفتن کالا و سایر هزینه ها و موارد پیرامونی آن می پردازد که مستقیما بر اقتصادی بودن و یا اقتصادی نبودن خرید و یا فروش شما اثر می گذارد. چونکه اگر بنا باشد شما کالا را در محل بندر فروشنده در یک کشور تحویل بگیرید، مجبورید هزینه حمل و بیمه آن را به عنوان خریدار تا محل مقصدتان متقبل شوید.

می دانیم اینکه کالا در کجا تحویل می شود دارای قیمتهای متفاوت است، البته منظور از تفاوت قیمت، قیمت های اضافی ناشی از هزینه های حمل بین المللی کالا ، بیمه کالا ، ترخیص صادراتی و یا ترخیص وارداتی و تشریفات گمرکی و سایر مواردی است که به قیمت تمام شده برای خریدار اضافه می شود و به عبارت دیگر می توان گفت مبلغ کالا در مکانهای مختلف چقدر برای شما تمام می شود.

 

• نقش اینکوترمز در معاملات بین المللی

برای درک نقش اینکوترمز در معاملات بین المللی باید دانست که هریک از این اصطلاحات در بردارنده حقوق و تکالیفی است. فرضا اگر قرارداد شما برمبنای قاعده  ( CPT ) تنظیم شده است و شما خریدار کالای مورد نظرهستید، فروشنده می بایست کالا را به شرکت حمل و نقل تحویل دهد، مجوزهای صادراتی را اخذ نماید، اگر کشور متبوع وی برای صدور مجوز صادرات مالیات وضع نموده هزینه های لازم را بپردازد، هزینه بارگیری کالا و هزینه حمل و نقل را بپردازد و غیره .

بنابراین با دقت تمامی جزییات را می بایست درنظر بگیرید و هزینه – فایده را محاسبه دقیق نمایید و آن را به یکی از موارد وظایف طرفین قرارداد بین المللی اضافه نمایید.

می دانیم که نقش اینکوترمز در معاملات بین المللی منحصر به این موارد نیست. در این زمینه تنها مشاوره مالی کفایت کننده نیست، بلکه به مشاوره گمرکی نیز نیازمندید تا از مقررات گمرکی و بازرگانی نیز مطلع شوید.

به عنوان نمونه می توان به جریمه استفاده از ناوگان خارجی اشاره نمود؛ که مقرر می دارد اگر در مواردی که کشتیرانی جمهوری اسلامی حضور دارد از ناوگان خارجی استفاده کنید، جریمه ای( حدودا ۱۰%) به شما تعلق خواهد گرفت. که بر افزایش هزینه تمام شده شما موثر است.

این امر لزوم هماهنگی و همکاری یک تیم که متشکل از مشاور حقوقی تجارت بین المللی که امر تنظیم قرارداد بین المللی و اصلاحات مورد نیاز را بر روی قرارداد بین المللی انجام می دهد، مشاور مالیاتی ، مشاور بازرگانی ، مشاور فنی و یا شاید حتی یک ترخیص کار را روشن می کند. البته نهایتا تمامی این مشاوره ها توسط وکیل قراردادهای بین المللی در قرارداد به نحو صحیح قانونی درج خواهد گردید.

 

وکیل پایه یک دادگستری امیر آذرباد

www.lawoffices.ir

مقالات مرتبط :

• لزوم بازرسی کالا توسط خریدار
• ضمانت و گارانتی در تجارت و بازرگانی
• انتخاب صحیح قالب قرارداد تجاری بین المللی