با درود – اقامه دعوای بین المللی در مراجع داوری خارجی ، یکی از خدمات حقوقی است که جامعه تجاری کشورمان در مواردی به آن نیاز دارند و آن جایی است که با طرف قرارداد بین المللی شان به اختلاف تجاری بر می خورند و حل اختلاف آن به صورت دوستانه میسر نشده است.

همانطوری که شرکتهای خارجی در مواردی که موافقتنامه داوری مقرر می کند،  دعاوی خود را در مراکز داوری بین المللی مطرح می کنند و شرکتهای ایرانی را به داوری فرا می خوانند، شرکتهای ایرانی و تجار ایرانی نیز به فراخور شرایط نیاز دارند که یک وکیل داوری تجاری بین المللی یا اقدام به اقامه دعوای بین المللی در مراجع داوری خارجی نمایند، یا از دعاوی داوری بین المللی مطروحه علیه آنان دفاع نماید، و حضور جدی و دفاع مستحکم از حقوق شرکتهای ایرانی در مراجع داروی بین المللی با حضور وکیل بین المللی در این نوشتار به این مسائل خواهیم پرداخت.

۱- چرا اقامه دعوای بین المللی در مراجع داوری خارجی

همانگونه که بارها در نوشته های این سایت توضیح داده ام ، در اکثریت قراردادهای بین المللی ، شرط داوری در قراردادهای بین المللی گنجانده شده است. طرفین قراردادهای بین المللی به ندرت راضی به پذیرش مراجعه به دادگاههای ملی طرفین خصوصا دادگاه متبوع طرف مقابل برای حل و فصل دعاوی خود می شوند.  از این روی معمولا  یکی از مواردی که یک وکیل قراردادهای بین المللی در زمان تنظیم قرارداد در دست دارد داوری است و از همین روی، در بسیاری از قراردادهای بین المللی مراجع خارجی در قراردادهای بین المللی به عنوان مرجع داوری توافق شده است.

با درج چنین شرطی و لزوم احترام به مفاد توافق طرفین ، طرفین می بایست چنانچه تمایل به اقامه دعوا باشند، به مرجع داوری انتخاب شده مراجعه نمایند. مفهوم این عبارت این است که به موجب قوانین اکثریت قریب به اتفاق کشورها، اگر یک طرف بدون اعتنا به شرط داوری به دادگاه ملی مراجعه نماید و طرف دیگر ایراد نماید، دادگاه از رسیدگی به دعوی مطروحه نزد خود امتناع می نماید.

ریسک طرح دعاوی بین المللی در موردی که در قرارداد شرط داوری پیش بینی شده است نیز زیاد است. نمی توان صرفا با امید به اینکه طرف مقابل ایراد نمی کند، اقدام به اقامه دعوای بین المللی در یک دادگاه دولتی نمود. خصوصا اینکه معمولا در دعاوی بین المللی ، بهای خواسته زیاد است و هزینه های رسیدگی می بایست قبل از طرح دعوا پرداخت گردد. مضافا بر اینکه این هزینه ها در فرض صدور قرار امتناع از رسیدگی نیز اصولا قابل استرداد نیست.

بنابر این ، اگر یک طرف قرارداد بین المللی در موردی بخواهد دعوایی مطرح نماید و در آن قرارداد بین المللی شرط داوری وجود داشته باشد، ناگزیر به آن مرجع رجوع می کند، این است دلیل و ضرورت آشنایی با اقامه دعوای بین المللی در مراجع داوری خارجی .

برای اقامه دعوای بین المللی در مراجع داوری خارجی مقدماتی لازم است، در این نوشتار سعی داریم به برخی از آنها اشاره کنیم.

۲- لزوم مطالعه کامل شرط داوری در قرارداد بین المللی قبل از اقامه دعوای بین المللی                  

قبل از گونه اقدام حقوقی برای اقامه دعوای بین المللی در مراجع داوری خارجی ، می بایست به طور دقیق و کامل ، مفاد توافقات طرفین راجع به شیوه حل و فصل اختلافات که در قرارداد بین المللی را مطالعه نمود. قطعا این مفاد دارای جنبه هایی است که یک وکیل دعاوی و قراردادهای بین المللی ، حقوقدانان مجرب داوری می توانند در مورد آنها مشاوره بدهند. گاهی اوقات ، قبل از اقدام به اقامه دعوای بین المللی در مراجع داوری خارجی ، اقدامات دیگری پیش بینی شده است. مانند اینکه؛ در صورت بروز اختلاف بدوا می بایست موضوع از طریق میانجیگری حل و فص گردد یا باید فرضا موضوع توسط نمایندگان دو طرف حل و فصل گردد.

یا ارسال اخطاریه هایی بدوا لازم است که ارسال شود و مدتهایی به طرف مقابل در نظر گرفته شده است، بدیهی است لزوم احترام به توافق طرفین ایجاب می کند که این امور انجام گردد.

در برخی موارد ( داوری موردی ) داوران نسبت به داور توافق نکرده اند، لزوم انتخاب داوران ، مراجع صالح برای این امر ، شیوه تعیین و بسیاری صاز موارد ، ممکن است در شرط داوری تعیین شده باشد که لزوم مطالعه کامل آن و بررسی حقوقی مفاد آن آشکار است.

۳- لزوم مطالعه قواعد داوری سازمان داوری منتخب

معمولا شرکتهای خصوصی و تجار خصوصی ، از میان داوری موردی و داوری سازمانی ، داوری سازمانی را انتخاب می کنند، چرا که ساز و کار منسجم تری دارد. پروسه داوری در سازمانهای داوری متشکل تر برگزار می شود. سازمانهای داوری مطرح دارای قواعد داوری محتص به خود هستند و طرفین با پذیرش آن سازمانها ، عملا قواعد داوری آن سازمانها را نیز می پذیرند.

بنابر این، در این موارد بایستی قواعد داوری آن سازمانهای داوری را مطالعه نمود. شیوه درخواست داوری ، مستندات مورد درخواست ، هزینه ها ، زبان داوری ، ترتیبات داوری و بسیاری از موارد که در قواعد داوری پیش بینی شده است.

به طور مثال اگر ، دادگاه داوری آی سی سی به عنوان مرجع داوری پیش بینی شده است، بهتر است که قواعد این سازمان داوری مطالعه گردد. در مورد اقامه دعوای بین المللی در این سازمان بیشتر بدانید ” طرح دعوای بین المللی در آی سی سی پاریس .

وکیل دعاوی و قراردادهای بین المللی

امیر آذرباد وکیل دعاوی بین المللی